Hướng dẫn học Listening Practice Through Dictation
I. LISTENING PRACTICE THROUGH DICTATION LÀ GÌ?
Bộ giáo trình LISTENING PRACTICE THROUGH DICTATION của Mỹ là bộ luyện NGHE thực tế, có tính áp dụng cao vào cuộc sống thực tế thường ngày. Bộ luyện nghe này gồm 4 phần với mức độ từ dể đến khó, phù hợp với mọi đối tượng, ở nhiều trình độ khác nhau.
Ngoài việc luyện NGHE thì bộ giáo trình cũng giúp bạn rèn luyện được kĩ năng ĐỌC, VIẾT. Trong quá trình học bạn cần dành nhiều thời gian để nghe đi nghe lại 1 đoạn văn cho đến khi nào thuộc và phân biệt được các từ vựng, cách đọc, cách viết… để việc học được hiệu quả cao.
II. CÁC CHỦ ĐỀ TRONG “LISTENING PRACTICIE THROUGH DICTATION”
– Nature and Environment
– Art and Culture
– Science and technology
– Leisure and Entertainment
– School and Family
– People and Work
– Sports and Health
– Travel and Transports
III. PHƯƠNG PHÁP CHI TIẾT HỌC “LISTENING PRACTICIE THROUGH DICTATION”
GIAI ĐOẠN 1: KĨ NĂNG NGHE – TẮM NGÔN NGỮ
Tắm ngôn ngữ là phương pháp nghe, lặp lại liên tục, đã được chứng minh độ hiệu quả vượt trội bởi người học Tiếng Anh.
– Các bạn chỉ cần nghe đi nghe lại audio liên tục mà không tra từ điển.
– Các bạn hình dung được nội dung khái quát của bài nghe cùng cách phát âm và cách viết của từ vừa nghe.
Số lần nghe
- Phần 1 mỗi bài nghe ít nhất 100 lần.
- Phần 2 mỗi bài nghe ít nhất 130 lần.
- Phần 3 mỗi bài nghe ít nhất 150 lần.
- Phần 4 mỗi bài nghe ít nhất 170 lần.
GIAI ĐOẠN 2: KĨ NĂNG ĐỌC – ĐỌC VÀ CHỈ ĐỌC
– Các bạn cứ nghe 1 – 2 câu trong audio rồi pause lại.
– Cố bắt chước đọc lại những gì bạn vừa nghe trong audio.
– Mục đích là tăng khả năng nghe của các bạn thông qua bắt chước về phát âm, ngữ điệu của người nói.
Số lần đọc
- Phần 1 ít nhất 30 lần cho mỗi bài.
- Phần 2 ít nhất 40 lần cho mỗi bài.
- Phần 3 ít nhất 50 lần cho mỗi bài.
- Phần 4 ít nhất 60 lần cho mỗi bài.
GIAI ĐOẠN 3: KĨ NĂNG VIẾT – NGHE VÀ CHÉP CHÍNH TẢ.
– Đọc tành tiếng câu bạn muốn chép
– Chép lại câu đó trên giấy
– Đối với những từ không hiểu, tra từ điển ngay và luôn
– Cứ như vậy, lặp lại cho đến toàn bài.
Số lần viết
- Phần 1 viết ít nhất 5 lần mỗi bài.
- Phần 2 viết ít nhất 7 lần mỗi bài.
- Phần 3 viết ít nhất 8 lần mỗi bài.
- Phần 4 viết ít nhất 10 lần mỗi bài.
IV. PHƯƠNG PHÁP CHI TIẾT HỌC “LISTENING PRACTICIE THROUGH DICTATION” CHO NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU.
GIAI ĐOẠN 1: KĨ NĂNG NGHE
Nghe bao nhiêu là đủ, “LISTENING PRACTICE THROUGH DICTATION” xếp theo trình độ tăng dần bài viết, càng về sau thì bài càng dài và có nhiều từ mới nên để hiệu quả nhất các bạn nên nghe tăng dần như sau:
Phần 1 mỗi bài nghe ít nhất 100 lần.
Phần 2 mỗi bài nghe ít nhất 130 lần.
Phần 3 mỗi bài nghe ít nhất 150 lần.
Phần 4 mỗi bài nghe ít nhất 170 lần.
1. CÁCH NGHE
1. Bạn phải vừa nghe và vừa nhìn vào transcripts (đoạn text) nhiều lần để đoạn văn đó bắt đầu in dấu ấn trong não bộ, sau đó mới tiến hành đọc lại nhiều lần cái đoạn văn vừa nghe-có tác dụng repetition và luyện đọc.
2. Phải nghe và nhìn từ vựng cùng 1 lúc để lần sau mỗi khi nghe lại từ này thì trong đầu ta sẽ hiện lên từ đó, tương tự cho cả câu. Cho nên nếu như bạn tra từ trước mà không nghe, thì làm sao bạn biết từ đó đọc như thế nào-học như thế này có tác hại: dễ quên từ và nhiều khi đọc lộn từ-vì phát âm tiếng anh, có nhiều từ ta phải nghe người bản xứ đọc thì ta mới đọc lại đúng được chứ không phải thấy nó quen là ta có thể đọc được. Trong giai đoạn này tuyệt đối không được tra từ điển.
2. KINH NGHIỆM
1. Không đọc nhẩm hay đọc thành tiếng trong khi nghe vì nó sẽ làm bạn mất tập trung vào bài nghe cũng như giảm hiệu quả khi học, lỗi này nhiều bạn mắc phải mà không biết.
2. Bạn nên nghe từ 10 bài đến 20 bài trong 1 ngày. Mỗi bài nghe 10 lần rồi chuyển nghe các bài tiếp theo.
3. KẾT QUẢ
Việc nghe đi nghe lại mà vẫn không hiểu bài (tức là không cần tra từ điển) có tác dụng cho các bạn tắm tiếng anh (giống như xem phim) hãy để Tiếng anh vào tai, và mắt tự nhiên. Và nhiệm vụ mà các bạn phải làm đó là phải biết được từ, câu, bài ta nghe nó phát âm như thế nào và nó được viết ra làm sao. Có nghĩa là các bạn chỉ cần làm được điều này: nghe được từ đó đọc như thế nào và biết hình dạng nó như thế nào (tức chữ đó viết ra làm sao), còn nghĩa thì không cần quan tâm. Lí do: đừng làm cùn mòn phản xạ tự nhiên bằng cách dừng lại tra từ điển để hiểu, và nó có tác dụng giúp các bạn nhớ cái từ cái câu đó rất dai. Hãy cứ nghe đi nghe lại và nhìn vào transcripts mặc dù không hiểu, sẽ có những câu nhờ các bạn nghe nhiều mà tự động bộ não nó hiểu (các bạn cứ yên tâm, rồi sẽ gặp các trường hợp thế này).
GIAI ĐOẠN 2: KĨ NĂNG ĐỌC
Mục đích là tăng khả năng nghe của các bạn thông qua bắt chước về phát âm, ngữ điệu của người nói.
1. CÁCH ĐỌC
1. Các bạn nghe 100 lần/bài (hoặc ít hoặc nhiều hơn) – không có đọc thầm theo trong khi nghe, vì nó rất tai hại.
2. Sau đó bắt đầu tới giai đoạn đọc lại: các bạn nghe họ đọc 1 câu nào đó xong nhấn pause – đọc lại y chang câu đó, chỗ nào lên giọng, chỗ nào xuống giọng, chỗ nào kéo dài… cứ như thế cho tới hết bài. Đọc như vậy 1 hoặc 2 lần thôi – nhớ đọc to nhé.
3. Các bạn không cần nghe audio họ đọc nữa mà nhìn vào đoạn text và tự đọc – nhớ đọc to nhé – khoảng 15 lần. Đây là cách đọc chính xác nhất – những ai đọc không giống như trên thì cũng được thôi, nhưng có điều nó tiến bộ không nhanh bằng cách này đâu và nó tốn thời gian.
2. KINH NGHIỆM
1. Về số lần đọc thì các bạn đọc bao nhiêu lần cũng được nhưng cần đáp ứng điều kiện là đọc nhuần nhuyễn từng bài, chứ nếu mà đọc các bạn vẫn còn vấp thì vẫn cần phải luyện lại.
- Phần 1 ít nhất 30 lần cho mỗi bài.
- Phần 2 ít nhất 40 lần cho mỗi bài.
- Phần 3 ít nhất 50 lần cho mỗi bài.
- Phần 4 ít nhất 60 lần cho mỗi bài.
2. Cái này cực kì quan trọng nên mọi người phải chú ý.
Có một sai lầm đa số người học mắc phải trong đó có cả mình. Đó là chưa phân biệt được rõ trọng âm của từ nên giọng đọc các từ luôn luôn đều nhau, không hay, không có cảm xúc, có khác chút thì chắc là ở phần ngữ điệu của câu mà thôi do bạn nghe quá nhiều lần.
Việc này rất quan trọng vì người bản xứ khi nói một câu, họ chỉ nhấn trọng âm, những thứ còn lại hầu như chỉ lướt qua hoặc chúng ta có thể nghe không rõ, nếu các bạn sai hay chủ quan ở bước này thì sẽ rất khó nhận biết được những gì họ nói, còn nhiều cái hại các bạn có thể tự tìm hiểu.
Mục đích đọc ít nhất 2 lần có audio nghĩa là ở bước này các bạn phải thực sự nghe được từ và trọng âm của nó rơi vào đâu, chỉ như thế thì các bạn mới thấy sự thay đổi trong cách đọc và giúp cho các bạn nghe tốt hơn. Các bạn cũng có thể dùng từ điển để tra trọng âm của từ hoặc cách đọc của nó.
3. Việc đọc lại bài to thành tiếng thì ngày nào các bạn cũng phải tập đọc để luyện nói và phát âm. Một bài các bạn muốn đọc bao nhiêu lần cũng được, ít nhất 10 lần hoặc đọc đến khi nào cảm thấy giống thì qua bài mới. Nhưng bắt buộc là ngày nào cũng luyện đọc, không đọc bài này thì đọc bài khác.
4. Giai đoạn này tuyệt đối vẫn chưa được tra từ điển.
GIAI ĐOẠN 3: KĨ NĂNG VIẾT
Sau khi các bạn đã nghe nhiều lần, đọc nhiều lần nhuần nhuyễn thì mới chuyển sang giai đoạn viết. Cách viết như sau:
1. CÁCH VIẾT
1. Các bạn đọc từng câu trong bài sau đó thì viết ra giấy, từ nào không hiểu thì tra từ điển và viết riêng từ đó ít nhất 20 lần, vừa viết vừa đọc phát âm và nghĩa của từ đó.
Ví dụ các bạn tra nghĩa của từ blessing là hạnh phúc thì các bạn ghi riêng từ này ra 20 lần, phát âm và đọc nghĩa: “blessing nghĩa là hạnh phúc, và cứ thế lặp lại đủ 20 lần.” Các bạn làm như thế cho đến hết bài.
2. Tiếp theo các bạn nên làm 1 lần nữa là đọc từng câu trong bài và các bạn phải hiểu được nghĩa của câu đó, làm như thế đến hết bài thì các bạn phải hiểu được ý nghĩa của bài, hiểu sai, cũng không phải là vấn đề nhưng bắt buộc phải hiểu. Vì việc hiểu mơ hồ khiến các bạn rất khó học thuộc. Bước này không cần chép lại.
3. Các bạn chuyển sang chép lại bài đó như chép phạt, các bước làm tương tự. Các bạn đọc lại từng câu và chép câu đó ra giấy cho đến hết bài. Chú ý là tuyệt đối không được dịch, vì khi bạn chép ra như thế thì phần nào bạn cũng hiểu được nghĩa của câu rồi, lặp lại nhiều lần thì các bạn sẽ hiểu được hết ý nghĩa của bài và theo thời gian thì khả năng hiểu không cần dịch cũng tăng lên.
Về số lần viết thì theo mình tốt nhất nên như sau:
- Phần 1 viết ít nhất 5 lần mỗi bài.
- Phần 2 viết ít nhất 7 lần mỗi bài.
- Phần 3 viết ít nhất 8 lần mỗi bài.
- Phần 4 viết ít nhất 10 lần mỗi bài.
Đó là số lần tối thiểu các bạn cần đáp ứng, ngoài ra để biết viết thế nào hiệu quả thì các bạn xem mình khi đã viết đến số lần tối thiểu trên, các bạn đọc 1 câu thì các bạn có thể viết câu đó ra mà không cần nhìn vào transcipts mà phần nào hiểu được ý nghĩa của câu là được, nếu chưa thỏa mãn thì phải viết thêm. ( Như thực tế thì khi viết đến số lần đó thì các bạn sẽ viết được hết cái bài mà không biết tại sao đâu) Viết xong như trên thì gần như bạn đã thuộc bài đó rồi.
2. KINH NGHIỆM
1. Các bạn không có dùng google translate – ai dùng cũng được nhưng nó tai hại hơn là các các bạn tự dịch
2. Các bạn không dùng từ điển anh-anh khi học phần 1 vì nó làm các bạn hiểu không cần dịch chậm lắm
3. Sẽ có những bài có từ dịch rất khó, kiểu như bạn dịch xong các từ nhưng khi lắp ghép vào nội dung nó không ăn nhập với nhau. Các bạn cứ bỏ qua, dịch tiếp các câu sau, khi đến hết bài các bạn quay lại dịch sẽ hiệu quả hơn vì phần nào các bạn biết được nội dung của bài rồi.
4. Học được một thời gian thì bạn có thể nhìn ra rằng: Một bài nào đó bạn có thể học thuộc nhanh hay không, từ đó thì dành nhiều thời gian đọc cho bài khó hơn.
5. Phần 1, phần 2 do các bài ngắn nên bạn nào có nhiều thời gian thì trong cùng một ngày các bạn có thể dịch và học thuộc 2 bài.
Cách mà nhiều bạn vẫn đang làm là dịch 2 bài 1 lúc rồi sau chép lại 2 bài đó, sau mới học thuộc từng bài hoặc để sang hôm sau mới bắt đầu học thuộc.
Khuyên các bạn: Dịch 1 bài sau đó chuyển sang viết và học thuộc luôn sau đó chuyển dịch bài 2, viết và học thuộc. Đây là cách hiệu quả nhất.
Qua phần 3, phần 4 thì mỗi ngày các bạn chỉ có thể dịch và học thuộc 1 bài thôi để đảm bảo học tốt và chắc chắn nhất.
TÓM LẠI: ĐỂ HIỂU CHÍNH XÁC TIẾNG ANH THÌ CHỈ CÓ MỘT CON ĐƯỜNG DUY NHẤT LÀ HIỂU BẰNG CHÍNH NGÔN NGỮ TIẾNG ANH
GIAI ĐOẠN 4: HỌC THUỘC
Sau khi trải qua 3 kĩ năng trên thì chúng ta chuyển sang giai đoạn quan trọng nhất đó là học thuộc. Khi đó từ vựng mới thực sự thuộc về chúng ta và có một điều rất đặc biệt là bạn sẽ nhớ những từ này rất dai trừ khi không còn học tiếng anh nữa.
Nếu các bạn chịu làm đúng theo các qui trình trên thì việc học thuộc các bài ”LISTENING PRACTICE THROUGH DICTATION” không phải là vấn đề. Nhiều bạn có thể đọc lại bài đó không cần nhìn transcript mà không hiểu nghĩa, lí do các bạn đã trải qua các giai đoạn trên và lặp lại nó quá nhiều lần. Nhưng cái quan trọng chính là các bạn đọc nhưng phải hiểu được cái nghĩa của từ, của cái câu mình đang đọc.
Việc các bạn vẫn gặp khó khăn trong việc học thuộc nguyên nhân là các bạn học chưa đủ lượng và chất để chuyển đổi, nhiều bạn học nôn nóng, cố học cho xong để chuyển sang bài tiếp theo. Kết quả là các bạn rất khó học để thuộc mà nếu có thuộc thì cũng không thể nhớ từ một cách tốt nhất.
1. KINH NGHIỆM
1. Để học thuộc một cách dễ dàng và ghi nhớ tốt nhất thì các bạn cần kết hợp các yếu tố: Ngôn ngữ hình thể, cảm xúc, năng lượng và sự tưởng tượng. Càng mạnh mẽ bao nhiêu thì đảm bảo lần sau gặp cái từ, cái câu đấy bạn có thể hiểu mà không cần dịch. Các bạn đọc từng câu và cố gắng dùng ngôn ngữ hình thể cũng như cảm xúc, trí tưởng tượng của mình để miêu tả nó sao cho các bạn phải hiểu được cái nghĩa của câu. Làm như thế đến hết bài.
Sau khi đọc thuộc qua 1 lần rồi thì các bạn lặp lại mỗi bài 5 lần không nhìn transcripts và khi đọc xong thì phải hiểu được ý nghĩa của bài. Nhớ kết hợp các yếu tố nói trên.
2. Các bạn đã học thuộc bài nào của ” LISTENING PRACTICE THROUGH DICTATION” thì không cần cố gắng kiểu như là phải nhớ bài đó. Chỉ cần học thuộc và đọc lại mà không cần nhìn pdf thì ngày sau quên nó đi cũng được. Việc học như vậy nó chỉ cung cấp cho bạn cái cơ bản, để làm nền tảng học cao hơn thôi.
Yêu cầu của tối thiểu: Sau khi học xong ” LISTENING PRACTICE THROUGH DICTATION” thì phát âm – đọc lại cái bài, nghe và hiểu không cần dịch phải đạt 70% trở lên. Có nghĩa là:
- Phải thuộc ít nhất 70% từ vựng của ” LISTENING PRACTICE THROUGH DICTATION”
- Nghe và hiểu không cần dịch phải đạt 70%
- Đọc lại cái bài ít ra phải giống 70% so với audio
Còn nếu các bạn học theo qui trình trên thì khả năng hiểu không cần dịch của bạn ít nhất là 80,90 %, các cái khác sẽ tốt dần theo thời gian. Cái này các bạn tự mình kiểm chứng. Để tăng khả năng hiểu không cần dịch và nhớ từ cho nó dai-không có quên thì:
- Tăng số lần nghe lên-100 lần cho các bài.
- Tăng số lần đọc lại cái bài lên 15-20 lần/bài
Đến giai đoạn chép lại cái bài thì từ nào chưa biết nhớ tra từ điển và viết nó nhiều lên-chép 20 lần từ mới. Sau đó chép lại toàn bộ cái bài nhiều lên-khoảng 5 lần
ĐẾN ĐÂY THÌ CHẮC CÁC BẠN SẼ CÓ THẮC MẮC: HIỂU KHÔNG CẦN DỊCH NGHĨA LÀ NHƯ THẾ NÀO?
Hiểu không cần dịch-tức là các bạn để nguyên văn Tiếng Anh như thế và nghe audio hay đọc lại cái bài bằng Tiếng Anh mà vẫn hiểu chứ không có dịch qua Tiếng Việt.
Khoảng hơn 1 năm sau khi các bạn học đúng theo phương pháp thì khả năng hiểu không cần dịch của các bạn mới tốt được. Còn mới học thì các bạn phải chấp nhận hiểu mơ hồ hoặc hiểu sai.
